Oracle Network Yapılandırması

Her server’ın sabit bir ip adresi olmak zorundadır. Dolayısıyla bizim Oracle serverlarımızında ip adresi bulunmaktadır. Biz Oracle-Linux kurulumunda ip adresimizi 192.168.55.55 olarak ayarlamıştık. Ayrıca bu server’ımızın bu yapısına localhost da denir. Sever makineden enterprise manager’a bağlanırken localhost yazarak bağlanıyoruz. Arka planda baktığımızda bu ip adresi kullanılıyor denebiliriz. Terminal penceresini açalım ve /sbin/ifconfig yazalım.

 

Yukarıda görüldüğü gibi /sbin/ifconfig yazdıktan sonra ip adresimizi ve Ethernet yapılandırmamız il eilgili bilgileri görmekteyiz.

Client (istemci) bilgisayarların veri tabanına bağlanması için client yazılımının yüklü olması gerekmektedir. Network tarafında bazı dosyaları yöneteceğiz. Yöneteceğimiz dosyalar Server ve Client tarafı olmak üzere ikiye ayrılırlar.  Server tarafında tnsname.ora, sqlnet.ora ve listener.ora dosyalarıdır. Client tarafında ise tnsname.ora vesqlnet.ora dosyalarını yöneteceğiz.

Oracle Net Servisleri:

Oracle Net Servisi Oracle servera middle-tier bir uygulama yada bir kullanıcıdan gelen network bağlantı isteklerine izin veren servistir. Network session’ı bağlantı kurduktan sonra Oracle Net Servisi hem kullanıcı uygulaması hem de veri tabanı sever için veri haberleşmesini yapmak gibi rol oynar. Kullanıcı uygulaması ve veri tabanı server arasında bağlantıyı kurmak ve yönetmekten sorumludur. Ayrıca onlar arasında haberleşmeyi de sağlar. Oracle Net serverla bağlantı kurmak isteyen her bir bilgisayarda bulunur.

Oracle Net veri tabanına bağlanan kullanıcı bilgisayarında uygulama için background bileşenidir.

Oracle Net veri tabanı serverda, External uygulama ve veri tabanı arasında bağlantıyı koordine etmek için kullanılan  Oracle Net Listener denilen bir process vardır.

Oracle Net Servisi’nin en yaygın kullanım amacı veri tabanına gelen bağlantıları kontrol eden, izin veren servistir.

Oracle Net Listener:

Oracle Net Listener uzaktan gelen clientin bağlantı isteklerini dinleyip servera ileten servistir. Sadece server üzerinde bulunur. Listener server’a local’den bağlanmayan bütün kullanıcılar için bağlantı kurmayı sağlayan sevistir. Yani network ile Oracle server arasında dinleme yapar ve yetkileri kontrol eder. Bir port numarasına sahiptir. Bu port numarası ile gelen sitekleri yanıtlar. Port numarası varsayılan olarak 1521 numaralı porttur. Ancak bu sabit bir port değildir isteğe bağlı olarak değişebilir. Ayrıca yetkiler derken kullanıcı adı, parola bilgileri, port numaraları, SID’ler gibi bilgileri kontrol eder ve uygunluğa göre bağlantıya izin verir. Protokol olarak TCP/IP protokolünü kullanır.

Client tarafında, client bilgisayar server’a hangi porttan bağlanacağını ve bağlantı bilgilerini bilmesi gerekmektedir. Client bilgisayara tnsname.ora ve sqlnet ora dosyaları ile bağlantı bilgilerini sağlamış oluruz.

NOT: Client içerisinde TNSNAMES.ORA, server tarafında ise LISTENER.ORA iki dosyadada bağlantı bilgileri bulunmakta ve bu dosyalar düzenlenebilmekteler. TNSNAMES.ORA’nın bulunduğu dizin$ORACLE_HOME/Network/Admin dizinin içerisindedir. Gride ait $ORACLE_HOME/Network/Admin dizinin altında bulunur.

Listener servisine birkaç yolla erişebiliriz. Bu yollardan birisi Enterprise Manager’dir. Geçerli listener yapılandırmalarını kontrol edebiliriz. Log file lokasyonu password koruması gibi genel parametreleri düzenleyebilir, kontrol edebiliriz.

Lisitener dosyası bir kere konfigure edilir ve genel olarak öyle de kalır. Detaylarını birazdan daha detaylı olarak incelyeceğiz.

Yöneticiler ayrıca Oracle Net servisini configuration file manuel olarak düzenleyerek yapılandırabilir. Gerekirse işletim sisteminin tex editörü ile Linux için “ vi “ yada “ gedit “ komutu kullanılarak editlenebilir.

NOT: Standalone bir server için grid yapısı yüklendiğinde, Oracle Net Listener <Grid_Home> olarak bilinen dizinden start olur. Ayrıca bazı severlarda yüklenen database instanceları için listen işlemi default olarak kullanılır.

Net Bağlantılarını Tespit Etmek:

Oracle Net Listener yoluyla bir servise bağlantıyı uygulamak için servis hakkına listener erişimleri için protokol, listener monitör eden port numarası, adres ve host ile ilgili bilgilere sahip olmalı. Listener kurulduktan sonra son olarak bağlantı isteyen kullanıcı için sevis ismine ihtiyaç duyar.

Oracle Net names resolution bağlantı bilgilerini algılayan processdir.

Establishing a Connection

Gerekli bağlantı bilgileri kontrol edilerek kullanıcı ya da bir uygulamanın listenera geçişine izin verilir. Listener Connect paketini kontrol ederek doğru bilgiler bulunması durumunda geçişine izin verir.

User Sessions

Kullanıcı bağlantı isteği gönderdiğinde ve bağlantı paketinde de doğru bilgiler bulunuyorsa yani username parola vs. gibi bilgiler doğru ise server process başlatılır. Ve böylece Session başlatılmış olur.

Oracle Network’ü Yönetmek ve Yapılandırmak için Kullanılan Araçlar:

Listener servisi Oracle veritabanına gelen bağlantıları dinleyen servistir. Veri tabanı açık ya da kapalı olması bir şeyi değiştirmez yani listener servisi her zaman çalışır durumdadır. Bu servisi oracle’dan bağımsız olarak kurarız. Oracle’den bağımsız olarak çalışır. Ancak Default olarak oluşturulur. Biz istersek kendimiz bir listener servisi oluşturabiliriz.

Oracle Network yapılandırmasının yönetilmesi amacıyla kullanılan çeşitli araçlar bulunmaktadır. Bunlar:

• Enterprise Manager “Net Services Administration” Sayfası: Bu sayfadan listener konfigürasyonu, durdurma ve başlatma, listener yaratma ve silme gibi yönetimsel işlemler yapılabildiği gibi, diğer Oracle network ayarları da gerçekleştirilebilir.

• Oracle Net Manager: Oracle Network konfigürasyonu ve yönetimi için bir arayüz sağlayan bu programa, Windows sistemlerde başlat menüsünde, Programlar – Oracle – Configuraiton and Migration Tools altında, Unix sistemlerde ise $ORACLE_HOME/bin altında “netmgr” executable dosyası çalıştırılarak erişilebilir.

• Oracle Net Configuration: Oracle Network konfigürasyonu ve yönetiminde kullanılan ve Step by Step çalışma mantığında olan bu programa, Windows sistemlerde başlat menüsünde, Programlar – Oracle – Configuraiton and Migration Tools altında, Unix sistemlerde ise $ORACLE_HOME/bin altında “netca” executable dosyası çalıştırılarak erişilebilir.

• Komut satırı: lsnrctl komutu listener yapılandırması ve yönetiminde sıklıkla kullanılan yöntemdir.

Tüm bu yöntemlerle yapılan yapılandırmalar $ORACLE_HOME/network/admin dizini altında bulunan text tabanlı network yapılandırma dosyaları içerisinde çeşitli değişiklikler yapacaktır. Bundan dolayı bu dosyalar içerisindeki manuel değişiklikler de aslında Oracle Network yapılandırma bir yöntemidir.

Bu aşamada biraz tnsname.ora dosyasının detaylarına inmek istiyorum. Network üzerinden her bir session açıldığında tnsname.ora dosyasına bakılır. Kullanıcı bağlantı bilgileri onaylandıktan sonra connection sağlanır.

Örneğin Sql Developer da bir bağlantı metodudur. Biz şuana kadar hep localhost ile bağlandık. SQL Developer kullanarak Network üzerinden bir connetcion işlemi nasıl yapılır ona bakalım.

Görüldüğü gibi username ve password girdikten sonra connection type alanında TNS seçeriz Network Alias bölümünde ise ORCL seçeriz. ORCL aliası tnsname.ora dosyasının içindedir. Dolayısıyla biz orcl seçtiğimizde tnsname.ora dosyasına bakarak bağlantı gerçekleşecektir.

Listener kontrol Araçları:

Oracle Net Listener’lar komut satırı aracını kullanarak lsnrctl komutunu kullanarak kontrol edilirler. Ayrıca Enterprise Manager kullanarak da kontrol edilebilirler.

İnstance başladığında, listener process’i oracle veri tabanına bağlantıyı kurmuş olur. Listener veri tabanı bağlantı sorgusu erişebilir.

LSNRCTL komutu ile aşağıdaki işlemleri yapabiliriz.

Listener servisini start edebiliriz

Listener servisini stop edebiliriz.

Listener servisinin durumunu (çalışıp çalışmadığını) kontrol edebiliriz.

Yapılandırma dosyası parameterelerinden listener servisini yeniden değer atamaları yapabiliriz.

Daha çok listener yapılandırmasını dinamikleştirebiliriz.

Listener parolasını değiştirebiliriz.

LSNRCTL komutunun syntax’ı aşağıdaki gibidir.

LSNRCTL> command [Listener_Name]

LSNRCTL komutunun sonucunda, farklı bir Listener ismi belirlenmemişse default listenerda (default olarakLISTENER ismi atanmıştır.) işlemler gerçekleşir. Ya da “SET CURRENT_LİSTENER” komutu değişiklikler uygulayabiliriz. Listener ismi default ise yani LISTENER ise listener_name komutunu kullanmamıza gerek yoktur. Çünkü boş bıraktığımızda default ismi algılayacaktır.

NOT: LSNRCTL aracı grid_home ve ORACLE_HOME’dadır. LSNRCTL aracını kullanmadan önce çalışacağımız dizini SET etmemiz gerekmekte.

Listener Kontrol Aracının Syntax’ı (sözdizimi):

Yukarıda LSNRCTL promptuna giriş yapmadan kullanılan syntax’ı görmekteyiz.

Yukarıda LSNRCTL promptuna giriş yaparak komutların kullanımını görmekteyiz.

SRVCTL Kullanarak Listener Servisini Stop ve Start Etmek:

Yukarıda srvctl yardım ekranını görüntüler. Ve bu komut ile kullanabileceğimiz komutları öğreniriz.

Yukarıdaki syntax listener servisini start eden syntaxtır.

Yukarıdaki syntax servisini stop eden syntaxtır.

Yukarıdaki syntax mylistener servisini start eden syntaxtır.

Yukarıdaki syntax listener durumunu bize gösteren syntaxtır.

Listener ve Tnsname.ora Dosyalarını Yapılandırma ve Oluşturma:

Listener ve tnsname.ora dosyalarının oluşturulması ve konfigüre edilmesini komutlar ile de yapabiliriz. Ancak tnsname.ora ve lsitener manuel olarak eklenirken genel olarka bazı problemler olabilmekte. Bunun yerine oracl’ın bize sunmuş olduğu araçları kullanmak hem işimizi kolaylaştıracak hem de hızlandıracktır.

İlk olarak NETCA (Network Configuration Assistant) tool’unu inceleyelim.

Terminal penceresinde +ASM Set ettikten sonra NETCA yazarız ve böylece karşımıza Network Configuration Assistant açılacaktır.

Karşımıza gelen bu ekrandaki seçeneklerimizi inceleyelim. Listener configuration seçeneğinde listener ekleriz, düzenleriz, sileriz ya da ismini değiştirebiliriz. Naming Methods Configurations seçeneğinde tnsname.oradosyasını değiştirmek için kullanırız. Biz yeni bir listener ekleyelim bu nedenle listener configuration seçelim venext butonuna basalım.

Yeni bir listener ekleyeceğimiz için add (ekle) seçerek next butonuna basarız. Yeniden düzenleyeceksek configure,sileceksek delete ve yeniden isimlendireceksek rename seçilir.

Bu adımda oluşturacağımız listener’a bir isim belirler ve next butonuna basarız.

TCP Protokolü ile bağlanacağı için TCP seçilir ve next butonuna basılır.

Gelen bu adımda ister varsayılan port numarası olan 1521 numaralı portu kullanırız. Ancak birden fazla listener kullanacaksak port numalarının farklı olması mantıklı olacaktır. 1523 numaralı portu belirleyerek next butonuna basalım.

Başka bir işlem yapmayacağız. Bu nedenle no seçeneğini seçerek next butonuna basıyoruz.

Bu adımda da next dediğimizde oluşturmuş olduğumuz listener start edilmiş olacaktır.

Listener’ı yapılandırmış olduk. ASM_HOME altında network içinde Admin dosyasının içinde listener.ora dosyasını açtığımızda oluşturmuş olduğumuz listener’a ait bilgileri görebiliriz. Terminal penceresini açalım ve oluşturduğumuzlistener3’ün çalıştığını kontrol edelim.

Gelen sonuçta oluşturduğumuz lstener’ın çalıştığını görmekteyiz.

Listener eklemek konfitüre etmek için bir tool’umuz daha var. NETMGR (Network Manager) ile listener oluşturma veya yapılandırma.

Bu tool’un kullanılmasını tavsiye ederim. Görsel olarak biraz daha güzeldir.

Netmgr yazdıktan sonra karşımıza yukarıdaki gibi bir ekran gelecektir. Baktığımızda server’ımızdaki listener’ları görmekteyiz. Ancak Service Naming (tnsname.ora) kısmı boş. Bunun nedeni biz +ASM’i set ettik. Listener ASM_HOME’un altında, tnsname.ora ise ORACLE_HOME’un altında olduğundan ve biz ASM’i set ederek NETMGR’yi çalıştırdığımızdan tnsname.ora dosyasını görememekteyiz. Eğer ORCL’yi set edersek tnsname.ora dosyalarınıda görürüz. Şimdi tnsname.ora dosyalarını görelim. Bunun için ORCL’yi set etmemiz gerekmekte aşağıdaki gibi.

Şimdi NETMGR çalıştığında listener’larımızı göremeyeceğiz ancak tnsname.ora dosyasını görebileceğiz.

Şimdi service naming’i tıklaıdğımızda tnsname.ora dosyamızın içeriğini görmekteyiz.

+ ‘ya basarak yeni bir port numarası ekleyebiliriz. 1521 numaralı portları ekleyelim.

Portlarımız ekledikten sonra bu değişiklikleri kaydetmek için file tıklanır ve altındaki save network configurationtıkladığımızda kaydedilmiş olur. Böylece 3 port tanımlamış olduk. Bağlantı kurarken hangi port aktifse o porttan bağlantı gerçekleştirecektir. Tabiki bunun içinde öncelikler bulunmakta. Şimdi ORACLE_HOME altına (/u01/app/oracle/product/11.2.0/dbhome_1/network/admin) giderek tnsname.ora dosyasını açalım ve içindeki port yapılandırmasını görelim.

NETMGR ile eklediğimiz portları tnsname.ora dosyasında görmekteyiz. Buradaki öncelik sırası 1523 numaralı port önceliğe sahiptir. 1521 numaralı port kullanılarak connection sağlanacaktır. Ancak gerek NETCA gerekse NETMGR ile yaptığımız işlemlerin sonunda SQL Developer ile ve ya başka bir şekilde bağlantı kurmayı denersek bağlantı gerçekleşmeyecektir. Bunun nedenine gelince. Listener’a veri tabanımızı eklemedik. Bu nedenle her connection isteği başarısız olmakta. Yani listener’a veri tabanımızı eklememiz gerekmekte. Veri tabanımızı listener’a eklemek için, Şimdi ASM set edelim. Ve NETMGR’yi açalışm.

Netmanager ekranı açıldığında listener’larımızdan birini seçerek, ilk olarak lsitener’ı seçelim ve sağ tarafta açılır pencereden database services seçelim.

Database Services seçtikten sonra alt kısımdaki add database butonunu tıklarız.

Varolan bütün listener’larımız için aynı işlemi sırasıyla yapmamız gerekecek. Global Database Name olarak orclyazarız. Oracle Home Directory bölümü için ise Oracle_Home’u yazarız. Oracle_Home= /u01/app/oracle/product/11.2.0/dbhome_1 dizinidir. Yani Oracle Home Directory bölümüne /u01/app/oracle/product/11.2.0/dbhome_1 yazılır. SID olarak da ORCL yazarız. Ve sol üst File bölümünden save network configuration tıklayarak yaptığımız bu işlemleri kaydederiz.

Bu işlemleri yaptıktan sonra sırasıyla bütün listener’larımızı kapatıp açacağız. Kapatıp açmak için +ASM set edildikten sonra,

$ lsnrctl stop listener …… $ lsnrctl stop listener3

Bütün listener servisleri durdurulmuş oldu şimdi start komutu ile hepsini yeniden başlatıyoruz.

$ lsnrctl start listener …… $ lsnrctl start listener3

Bütün listener’larımızı yeniden başlatmış olduk.

SQL Developer üzerinden portlarımızı test edersek başarılı odluğunu göreceğiz. Birden fazla listener eklemeye gerek yok ancak bir listener’a birden fazla port ekleyebiliriz. Listener çalışır olduğu sürece port numaraları üzerinden erişim sağlanacaktır.

Bir listener’a ikinci bir port ekelemek için

ASM set edilerek NETMGR açarız ve Listeners’ı genişleterek herhangi bir listener’ımızı açarız. Sağ tarafta çıkan ekranda, en alt tarafında Add Address tıklayrak yukarıda odluğu gibi yeni bir port ekleriz dikkat etmemiz gereken husus host adını doğru girmemizdir.

Tnsname.ora dosyasında port numaralarımız bulunmakta. Ve dedikki hangi port aktifse onu kullanarak kullanıcı connection sağlayacak. İki portta açıksa ilk port numarı hangisiyse yani tnsname.ora dosyasında ilk sırada hangi port varsa hep o port üzerinde connection sağlanacak. Ancak istersek hangi portu hangi koşulda kullanacaksa ayarlayabiliriz. Bunun için ORCL’yi set ettikten sonra NETMGR çalıştıralım ve service naming bölümüne gelelim.

Use options compatible with net8.8.0 client kutucuğundaki işareti kaldırdıktan sonra bütün seçenekler aktif olacaktır. İlk seçenek seçilirse bütün portları sırayla dener ve açık olan ile connection yapar. İkinci seçenekte ise radom olarak dener ve hangi port kullanılabilir durumdaysa o port ile connection sağlayacaktır. Bu işleme load balance denir. Tercih sebebidir. Üçüncü seçenekte bir adresi random olarak dener ve başarılı olursa hep o porta gider. Son seçenekte ise hep ilk adresi kullanmamızı sağlar. Biz ikinci seçeneği seçerek ok butonun basalım. Ve load balance  yapmış olalım. Sonrasında File içinde yaptığımız işlemleri kaydedilm ve kapatalım.

Tnsname.ora dosyasının içine girelim,

ORCL ile başlayıp en sondaki prantez dahil olmak üzere kopyalayalım. Ve en son parantezden sonra bir ve ya birkaç satır aşağıya inelim ve kopyaladıklarımızı yapıştıralım.

ORCL yani SID’mizi silelim ve yerin yedek yazalım. Yani bu işlem ile tnsname.ora dosyamızın içindekileri ydeklemiş oluruz.

Sqlplus ile bağlantı gerçekleştireceğimiz sıra bağlantı metodlarından bahsetmiştik.

Şimdi terminal penrecesinde ORCL veri tabanını set ettikten sonra sqlplus hr@yedek yazdığımızda yine bizim veri tabanımıza bağlantı sağlayacaktır. Ancak biz yedek olarak kaydettiğimiz SID’mizin portlarını 3 tane değil de 1 tane ya da 2 tane değilde 1 tane port atarız ve bağlantıları sınırlamış olabiliriz.

Enterprise Manager üzerinde Listener Home Sayfası

Yukarıda görülen resimdeki ekrana Enterprise Manager Ana sayfasına gelerek. General altındaki Listener satırının yanında bulunan linki tıkladığımızda aşağıdaki gibi listener servisinin Ana sayfasına geliriz. Buradan listener ile ilgili çeşitli ayarlamalar yapabilir. Yeni bir sevis oluşturabilir ya da silebiliriz.

Listener Servisinin anasayfasını yukarıdaki resimde görmekteyiz. Listener servisinin anasayfasında aşağıdaki işlemleri yapabiliriz.

1.       Listener servisinin 24 saat içindeki durumunu ve kullanılabilirliğini izleyebiliriz.

2.       Listener versiyonunu ve ORACLE Home’u görüntüleyebiliriz.

3.       Listener için ilk listener adresini görüntüleybiliriz.

4.       Listener başladığında kullanılan yapılandırma dosyasının lokasyonunu görüntüleyebiliriz.

5.       Listener başlangız zamanını ve host bilgisini görüntüleyebiliriz.

6.       Oracle Restart durumunu görüntüleyebiliriz.

Net Servis Yönetim Sayfası

Listener Ana sayfası’nın en alt sol tarafında Net Services Administration bölmü bulunmakta bu bölüm ile mevcut listenerı düzenleyebilir ya da yeni bir listener oluşturabiliriz. Şimdi bu bölümün linkini tıklayarak yeni bir listener ekleyelim. Tıkladıktan sonra karşımıza aşağıdaki gibi Net Services Administration sayfası açılacaktır.

Net Servis Yönetim sayfası ile Oracle Net Servisi yapılandırabiliriz. Ayrıca listener’larıda bu sayfadan yönetebiliriz. Net Servis yönetimini ve konfigürasyonuu aşağıdaki kullanarak gerçekleştirebiliriz.

1.       Listeners: Bir listener eklemek, kaldırmak, başlatmak, durdurmak için kullanılır. Bunun yanı sıra tracing ve logging özelliklerini de değiştirebiliriz. Ve listenerların status raporlarına da bakabiliriz.

2.       Directory naming: basit isimleri ve bağlantı tanımlamalarını belirler.

3.       Local Naming: TNSNAMES.ORA dosyasına Net Servis isimlerini kaydeder.

4.       Profiles: SQLNET.ORA parametrelerini yapılandırır.

5.       File Location: Net Servislerin yapılandırma dosyalarının lokasyonlarını değişitirir.

Enterprise Manager ile Listener Oluşturmak:

Net Listener Administration sayfasındanki administer genişleterek Listener seçeriz ve Go’yu tıklarız.

İşletim sistemine tam yetkili bir kullanıcı ile login olmadıysak bizen kullanıcı adı ve parola soracaktır. Gerekli bilgileri girerek Login deriz ve bir sonraki adıma geçeriz.

Create’e tıklarız ve yeni listener için bilgilerini girmeye başlayacağız.

Yeni Listener’a bir isim girer ve Add’i tıklarız.

Her bir listener en az bir tane listener adresine sahip olmak zorundadır. Şimdi Listenera bir adres ekleyelim.

1. Listener servisi için bir port numarası girilir. Ve 1521 portu hariç bir pot numarası belirlenir. Yukarıda 1522 girişmiştir. Çünkü 1521 port numarası varsayılan listener için kullanılmaktadır. Mevcut olan listener servisinin konfigürasyonunuda değiştirebiliriz.
2. Üzerinde çalışacağımız serverın ismini ya da serverın IP adrsini gireriz.
3. Diğer bütün configürasyon adımları opsiyoneldir. Ok’yi tıklar ve adresi kaydederiz. Listenin adres ve isim gerekli olanlardır

Listener oluşturma sayfasında değişiklikleri kaydetmek için ok’yi tıklarız ve oluşturduğumuz adress hakkında bilgiyi yeniden görüntüleybiliriz.

Yeni listenerı başlatmak için, actions tabında start/stop seçeriz ve Go’ya tıklarız.

İşimiz burayla sınırlı değil şimdi sırada static database registration ayarını yapmamız gerekmekte.

Oluşturmuş olduğumuz listenerı seçerek edit diyoruz.

Oluşturduğumuz Listener’ın edit sayfasına geldikten sonra static database registration tabına gelerek Add deriz.

Listenerı veri tabanının statik kaydını oluşturmamız gerekmekte. Bu yapılandırma kullanıcılarımızın bağlantı kurması için gereklidir. Bu ayar yapılmadığı takdir de kullanıcılarımız Networkten login olamayacaktır.

Sevice_name, Oracle Home Directory ($ORACLE_HOME), Oracle System Identified (SID)  bilgileri girilir ve OKtıklanır. Genel sayfayıda OK butonuna tıklayarakişlemi bitirirz. Listener servisi kapatılır ve yeniden açılır bu işlem otomatik olarak yapılacaktır. Artık servisimiz çalışamya başlamıştır. Tnsname.ora dosyasına ekleriz ve kullanmaya başlayabiliriz.